تجارت چمدانی با اینکه یک روش اصولی و آکادمیک در آموزش صادرات یا آموزش واردات محسوب نمیشود، و در مراحل تدوین استراتژی صادرات و واردات واقعا به عنوان یک راهکار استاندارد چندان مورد توجه نیست، اما خوشبختانه یا متاسفانه همیشه درکشورهایی مثل ایران در جریان است.

این نوع تجارت را می‌توان به دو بخش اصلی صادرات چمدانی و واردات چمدانی تقسیم کرد که هر یک دارای ویژگی‌ها، قوانین و محصولات خاص خود است. در ادامه به تفصیل هر کدام از این بخش‌ها خواهیم پرداخت. 

  • صادرات چمدانی چیست؟
  • تجارت چمدانی برای کسب‌وکارهای کوچک
  • کالاهای مناسب برای صادرات چمدانی
    • دارو
      • میزان مجاز داروی همراه هر مسافر در واردات چمدانی
    • لوازم الکترونیکی
  • دلایل رونق تجارت جهانی
    • کاهش هزینه‌ها
  • محدودیت‌های صادرات رسمی برخی از کالاها
    • محدودیت‌های گمرک در صادرات چمدانی
  • کشورهای مناسب برای تجارت چمدانی
  • سود تجارت چمدانی
  • مزایای تجارت چمدانی
    • عدم نیاز به سرمایه بالا
    • رهایی از نوسانات بالای ارز
    • فرایندهای ساده‌تر
    • کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل
    • کاهش مالیات برای فرد صادرکننده
    • عرضه کالاهای با رقابت قوی در بازارهای محلی و بازارهای بین‌المللی
    • امنیت بالای تجارت جهانی
    • درآمد اضافی برای فرد صادرکننده
    • سودآوری سریع
  • چالش‌های تجارت چمدانی
    • محدودیت حجم کالاها
    • ریسک‌های قانونی
    • تغییرات نرخ ارز
  • نکات و راهکارهایی برای صادرات چمدانی
  • صادرات چمدانی با بارنیک

صادرات چمدانی چیست؟

تجارت چمدانی روشی غیررسمی از تجارت در مقیاس کوچک‌تر است که برای افراد و کسب‌وکارهای کوچک مناسب خواهد بود. بنابراین، افراد می‌توانند با حمل شخصی و مسافری کالا، برخی از محصولات را وارد ایران یا از ایران خارج کنید.

این روش تجاری مناسب افرادی است که معمولاً به کشورهای دیگر سفر کرده و در آنجا کالاهایی که نیاز شخصی و مسافری است خریداری می‌کنند و درنهایت کالا را وارد ایران کرده یا به کشور دیگری می‌برند.

تجارت با چمدان در شرایط اقتصادی فعلی ایران که عواملی مانند نوسانات ارز، محدودیت‌های واردات و صادرات و تحریم وجود دارد، روشی محبوب است.

تجارت چمدانی برای کسب‌وکارهای کوچک

تجارت چمدانی روشی غیررسمی اما کاربردی برای کسب‌وکارهای کوچکی است که سرمایه زیادی برای ورود به بازار را ندارند. در این روش تجارت جهانی، افراد بدون نیاز به تأسیس شرکت‌های بزرگ و پرداخت هزینه‌هایی مانند مالیات‌های سنگین و به‌کاربردن زیرساخت‌های تجاری مختلف و پیچیده می‌توانند به بازارهای خارجی دسترسی پیدا کرده و از تفاوت قیمت بین کشورهای مختلف سود می‌برند.

کالاهای مناسب برای صادرات چمدانی

برخی از کالاها به دلیل قیمت بالا، حجم کم و همین‌طور تقاضای زیاد در کشورهای خارجی، برای تجارت جهانی مناسب هستند. این کالاها و محصولات به شرح زیر هستند:

  • خشکبار مانند پسته، لواشک خرما، زعفران و انواع دیگر خشکبارهایی که تقاضای بالایی در بازارهای بین‌المللی دارند.
  • پوشاک مانند انواع لباس‌های محلی و سنتی، کفش چرم و محصولات تولیدی مختلف که کشورهای جهانی به آن‌ها علاقه دارند.
  • سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی که ارزش بالایی دارند، اما وزن کم آن‌ها به افراد و کسب‌وکارها اجازه می‌دهد که صادرات چمدانی را انجام دهند.
  • صنایع‌دستی ایرانی مانند فرش، گلیم، میناکاری، خاتم‌کاری و دیگر محصولات هنری که در حجم و وزن کم، مناسب‌ترین کالا برای صادرات از ایران خواهند بود.

از دیگر کالاهای مناسب برای صادرات و واردات چمدانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

صادرات چمدانی زعفران مشهد

دارو

یکی از محصولاتی که مسافران می‌توانند در سفرهای خود از طریق تجارت چمدانی وارد ایران کرده یا از ایران خارج کنند، داروست. همان‌طور که می‌دانید، در چند سال اخیر به‌ دلیل تحریم‌ها، ایران با کمبود داروهای ضروری مواجه است. بنابراین، مسافران می‌توانند با شناسایی و خرید این داروها در کشوری مانند ترکیه، واردات چمدانی دارو را انجام دهند. اما لازم است بدانید که تجارت چمدانی دارو محدودیت‌هایی دارد که به شرح زیر هستند.

میزان مجاز داروی همراه هر مسافر در واردات چمدانی

  • 5 بسته قطره؛
  • 5 بسته کرم، پماد یا ژل؛
  • 5 بسته شربت؛
  • 3 بسته کپسول یا قرص؛
  • 10 شیشه آمپول.

نکته مهم اینکه واردکردن برخی از داروها بدون ارائه مجوز، غیرقانونی است و ورود برخی از داروها مانند داروهای سقط جنین، به ایران ممنوع است.

لوازم الکترونیکی

یکی از بهترین کالاها برای تجارت چمدانی، کالای الکترونیکی خصوصاً از دبی خواهد بود. در دبی می‌توانید به انواع برندها و تجهیزات الکترونیکی دسترسی داشته باشید.

دلایل رونق تجارت جهانی

تجارت جهانی در سال‌های گذشته رونق زیادی پیدا کرده است که مهم‌ترین دلایل آن به شرح زیر هستند.

کاهش هزینه‌ها

هزینه صادرات چمدانی بسیار پایین‌تر از صادرات و واردات در حجم انبوه است؛ چون در این روش هر مسافر با پاسپورت خود می‌تواند کالایی با حجم و وزن مجاز در سفرهای هوایی را به کشورهای خارجی ارسال کند.

از طرفی، تجارت چمدانی به پرداخت هزینه‌های سنگین گمرکی و مالیات بالا نیاز ندارد؛ چون بسته به ارزش کل کالاها می‌توانید کمترین هزینه و مالیات را پرداخت کنید. بنابراین، این روش تجارت می‌تواند سودآوری بیشتری برای شما داشته باشد.

محدودیت‌های صادرات رسمی برخی از کالاها

به‌ دلیل تعرفه‌های بالای گمرکی و برخی از محدودیت‌های قانونی برای صادرات، روش صادرات با چمدان مسافری محدودیت‌های صادرات انبوه را نخواهد داشت. بنابراین، کسب‌وکارهای کوچک می‌توانند از تجارت چمدانی شروع کنند و به‌مرور حجم صادرات خود را افزایش دهند. این محدودیت‌ها به شرح زیر هستند.

محدودیت‌های گمرک در صادرات چمدانی

در سال‌های گذشته به دلیل افزایش هزینه‌های سفرهای خارجی و همچنین با حذف ارز دولتی برای مسافران، تجارت چمدانی بسیار کمرنگ‌تر شده است. اما هنوز هم کسانی هستند که از این روش برای کسب سود از واردات و صادرات برخی کالاها استفاده می‌کنند. از طرفی، گمرک نیز محدودیت‌هایی برای این روش اعمال کرده است. ازجمله محدودیت‌هایی که گمرک برای تجارت چمدانی تدوین کرده عبارت‌اند از:

  • هر مسافر با پاسپورت خود می‌تواند تنها 10 کیلوگرم پسته حمل کند.
  • حداکثر وزن زعفرانی که مسافر می‌تواند در صادرات چمدانی حمل کند 100 گرم است.
  • حداکثر وزن طلایی که هر مسافر با پاسپورت خود می‌تواند حمل کند 150 گرم است.
  • حداکثر متراژ مجاز همراه هر مسافر در تجارت چمدانی از فرش‌های ایرانی تا سقف 20 مترمربع است.


کشورهای مناسب برای تجارت چمدانی

برخی از کشورها گزینه‌ مناسب‌تری برای تجارت چمدانی هستند. کشورهای همسایه ایران به‌ دلیل شباهت‌های فرهنگی و همین‌طور نزدیکی جغرافیایی، تقاضای بالاتری برای محصولات ایرانی دارند. ازجمله این کشورها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • عراق؛
  • امارات؛
  • ارمنستان؛
  • ترکیه.

سود تجارت چمدانی

حاشیه سود تجارت چمدانی به نوع محصولی که برای صادرات یا واردات انتخاب کرده‌اید بستگی دارد و بسیار متغیر است. میزان مجاز حمل محصولی مانند زعفران، در این روش فقط 100 گرم است. با درنظرداشتن قیمت روز زعفران می‌توانید مبلغ 100 گرم از آن را محاسبه کنید. نکته مهم اینکه این محصول در کشورهای خارجی تا دو برابر قیمت اصلی نیز به فروش می‌رسد. بنابراین، با صادرات چمدانی زعفران تقریباً دو برابر سود خواهید کرد.

برای سایر کالاها نیز می‌توانید با یک محاسبه ساده و مقایسه قیمت در ایران و کشورهای خارجی، میزان سود را محاسبه کنید. نکته مهم اینکه میزان سود در کشورهای مختلف متفاوت خواهد بود؛ پس با دقت بیشتری کشور مقصد را انتخاب کنید.

محصول دیگری که امکان صادرات چمدانی آن وجود دارد، خاویار ایران است. در تجارت چمدانی مقدار مجاز خروج خاویار 125 گرم است. با توجه به تفاوت قیمت بالایی که خاویار ایران در کشورهای خارجی مختلف دارد، مبلغ قابل ‌توجهی سود خواهید کرد.

کشورهای محبوب برای واردات چمدانی

کشورهای همسایه ایران به دلیل نزدیکی جغرافیایی، هزینه‌های کمتر سفر، و تنوع کالا، به مقاصد اصلی برای واردات چمدانی تبدیل شده‌اند. این کشورها به دلیل حضور برندهای محبوب و کالاهای پرتقاضا، فرصت مناسبی برای واردکنندگان چمدانی فراهم می‌کنند.

  • ترکیه: ترکیه یکی از مقاصد اصلی واردات چمدانی است. برندهای معتبر پوشاک، لوازم آرایشی و حتی کالاهای الکترونیکی کوچک در این کشور با قیمت مناسب عرضه می‌شوند و مورد تقاضای بازار ایران هستند.
  • امارات متحده عربی (دبی): دبی به عنوان یک هاب تجاری بین‌المللی و یک بازار پیشرفته، به یکی از مقاصد اصلی برای واردات چمدانی تبدیل شده است. واردکنندگان می‌توانند از این شهر کالاهای لوکس مانند عطر، لوازم آرایشی و وسایل الکترونیکی تهیه کنند.
  • عراق: به دلیل مرز مشترک و روابط تجاری نزدیک، عراق نیز یکی از مقاصد محبوب برای واردات چمدانی به ویژه در زمینه مواد غذایی، پوشاک و محصولات روزمره به شمار می‌آید.
  • ارمنستان: این کشور به عنوان یکی از مقاصد دیگر برای واردات چمدانی از ایران محسوب می‌شود. کالاهایی مانند پوشاک و لوازم آرایشی و برخی مواد خوراکی خاص از این کشور با قیمت مناسب‌تر وارد می‌شوند.

صادرات چمدانی به کشور های حوزه خلیج فارس

حجم واردات چمدانی چقدر است؟

بر اساس قوانین گمرکی ایران، مسافران اجازه دارند تا سقف مشخصی کالا را به‌عنوان وسایل شخصی و غیرتجاری وارد کشور کنند. این سقف معمولاً برای کالاهای غیرخوراکی ۵۰ کیلوگرم و برای کالاهای خوراکی ۱۰ کیلوگرم تعیین شده است. اما در عمل، بسیاری از مسافران در محدوده ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم کالا با خود به کشور می‌آورند. این محدودیت‌ها به‌منظور کنترل واردات غیرقانونی و جلوگیری از رقابت غیرمنصفانه با تولید داخلی وضع شده‌اند.

برآورد دقیق ارزش و حجم کل واردات چمدانی در ایران به دلیل ماهیت غیررسمی و پراکندگی آن دشوار است. با این وجود، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که این نوع واردات سالانه حدود ۳۰۰ میلیون دلار ارزش دارد. این آمار نشان می‌دهد که واردات چمدانی همچنان سهمی قابل توجه در تجارت غیررسمی کشور دارد و در برخی موارد حتی جایگزین روش‌های رسمی و تجاری شده است.

مزایای تجارت چمدانی

تجارت جهانی به‌ دلایل مختلف، مزایای بسیاری برای افراد و کسب‌وکارهای کوچک دارد که به شرح زیر هستند.

عدم نیاز به سرمایه بالا

صادرات با چمدان به افراد و کسب‌وکارهای کوچک اجازه می‌دهد که با سرمایه کم، کالاها و محصولات خود را وارد بازارهای جهانی کنند. بنابراین، بدون درگیرشدن در فرایندهای پیچیده و بدون نیاز به سرمایه بالا برای صادرات و واردات، می‌توانید وارد بازارهای جهانی شوید و در ادامه کسب‌وکار خود را گسترش دهید.

رهایی از نوسانات بالای ارز

نوسانات ارز در ایران مشکلی پیچیده و بزرگ است و بالارفتن ناگهانی نرخ ارز می‌تواند صدمات زیادی به بدنه صادرات و واردات وارد کند. در این شرایط، بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارها با بالارفتن نرخ ارز از قدم‌گذاشتن به تجارت جهانی پشیمان خواهند شد، چون ضرر زیادی می‌کنند.

در تجارت چمدانی افراد و کسب‌وکارها می‌توانند از تفاوت نرخ ارز بین کشورها بهره ببرند. چون کالای زیادی را وارد یا خارج نمی‌کنند، بنابراین نیاز به ارز زیادی نیز ندارند.

فرایندهای ساده‌تر

با توجه به اینکه حجم کالای وارداتی و صادراتی به روش چمدانی کم است، نیازی نیست بسیاری از مراحل پیچیده اداری و گمرکی را انجام دهند. این در حالی است که صادرات و واردات در حجم بالا فرایندهای پیچیده‌تری دارد.

کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل

با استفاده از روش صادرات چمدانی، هزینه‌های حمل‌ونقل نیز کاهش پیدا می‌کند؛ چون نیازی نیست برای حمل چمدان با وزن و حجم مجاز در پروازهای هوایی، هزینه جداگانه‌ای پرداخت کنید. این در حالی است که برای صادرات محصول با وزن و حجم بالاتر باید هزینه حمل پرداخت کنید.

کاهش مالیات برای فرد صادرکننده

در این روش صادرات، هزینه مالیات نیز کاهش پیدا می‌کند؛ چون مالیات براساس نوع کالا و ارزش روز آن محاسبه خواهد شد. هرچقدر تعداد، وزن و حجم کالا کمتر باشد، قاعدتاً ارزش پایین‌تری دارد و مالیات آن نیز کاهش پیدا می‌کند.


عرضه کالاهای با رقابت قوی در بازارهای محلی و بازارهای بین‌المللی

با صادرات چمدانی می‌توانید کالاهایی را که بازار رقابتی قوی‌تری در بازارهای محلی و بین‌المللی دارند صادر کرده و سود کسب کنید.

امنیت بالای تجارت جهانی

در تجارت چمدانی، کالاها امنیت بالایی خواهند داشت؛ چون با بسته‌بندی کالاها در چمدان، احتمال دسترسی غیرمجاز به کالاها کاهش پیدا می‌کند. بنابراین، کالاها در سلامت کامل به مقصد می‌رسند.

درآمد اضافی برای فرد صادرکننده

تجارت چمدانی برای افراد و کسب‌وکارهای کوچک، فرصتی مناسب برای کسب درآمد اضافی خواهد بود؛ بنابراین افراد حقیقی، بدون نیاز به ثبت شرکت تجاری و دریافت کارت بازرگانی می‌توانند کالایی را وارد یا خارج کنند.

سودآوری سریع

تجارت چمدانی با توجه به اینکه تشریفات گمرکی زیادی مانند صادرات و واردات انبوه ندارد، روشی سریع برای صادرات انواع کالاهای مجاز است. کافی است کالای پُرتقاضایی را انتخاب کرده و برای صادرات آن با چمدان اقدام کنید، به این ترتیب می‌توانید سود زیادی را سریعاً به‌ دست آورید.

چالش‌های تجارت چمدانی

با وجود تمام مزایایی که تجارت چمدانی دارد، این روش چالش‌ها و معایبی نیز خواهد داشت که به شرح زیر هستند.

محدودیت حجم کالاها

هر چمدان حجم مشخصی دارد و هر مسافر اجازه دارد حداکثر 30 کیلوگرم بار همراه داشته باشد؛ بنابراین در صادرات چمدانی با چالشی به نام محدودیت وزن و حجم کالاها رو‌به‌رو هستید.

ریسک‌های قانونی

در برخی موارد، تجارت چمدانی با مشکلات قانونی روبه‌رو خواهد شد؛ خصوصاً اگر قوانین گمرکی و مقررات شرکت‌های هواپیمایی را رعایت نکنید.

تغییرات نرخ ارز

تغییرات و نوسانات نرخ ارز گاهی به نفع صادرکننده است و درنتیجه می‌تواند به کاهش میزان سود و حتی ضرر فرد نیز منجر شود.

نکات و راهکارهایی برای صادرات چمدانی

  • با قوانین صادرات و واردات کشور مقصد آشنا شوید.
  • از محدودیت‌ها و قوانین کشور مقصد پیروی کنید.
  • بسته‌بندی کالاها را مطابق با استانداردهای بین‌المللی انجام دهید.
  • بسته‌بندی باید مقاوم باشد تا از کالاها در برابر آسیب محافظت کند.
  • روی کالاها را برچسب‌گذاری کنید.
  • مدارک مورد نیاز برای تجارت چمدانی را آماده و به گمرک ارائه دهید.
  • ممکن است صادرات چمدانی زمان‌بر و پیچیده باشد، پس تمام مراحل را به‌درستی انجام دهید.
  • برای افزایش امنیت چمدان‌های حاوی کالاهای صادراتی با چمدان، از قفل‌های محکم استفاده کنید.
  • محصول و کالایی را برای تجارت جهانی انتخاب کنید که تقاضای خوبی در کشورهای خارجی دارد، به این ترتیب سود خوبی کسب می‌کنید.
  • با وجود اینکه صادرات چمدانی فرایند ساده‌تری دارد، اما لازم است قوانین و مقررات گمرکی را رعایت کنید.

با توجه به شرایط اقتصادی و نوسانات بالای ارز، صادرات و واردات کالا در حجم و وزن بالا برای بسیاری از افراد و کسب‌وکارهای کوچک چالش‌برانگیز است. در این شرایط می‌توانید برای صادرات چمدانی کالاهای ارزشمند اقدام کنید.  انواع کالای مجاز برای تجارت جهانی، محدودیت‌ها، مزایا و نکاتی که برای این روش از صادرات باید به آن توجه داشته باشید،  اکنون می‌دانید چه نوع کالاهایی را می‌توانید با چمدان به کشور دیگری صادر کنید، بدون اینکه منع قانونی داشته باشد. چون این روش هزینه‌های حمل و مالیات کمتری در مقایسه با صادرات انبوه دارد، بسیاری از کسب‌وکارها و افراد برای صادرکردن محصولاتی از قبیل سنگ‌های قیمتی، صنایع‌دستی، زعفران، خاویار و انواع آجیل لواشک میوه خشک و خشکبار اقدام می‌کنند.